De Marathon fact checking

Vragen over de Marathon

Een journalist moet een artikel schrijven over de marathon, maar hij weet er niet veel van. Daarom vraagt hij jou de antwoorden op de onderstaande vragen op te zoeken. Soms moet je ook een afbeelding zoeken.


Gebruik Wikipedia en Google om de antwoorden en plaatjes te vinden.

1 Van waar naar waar werd de ‘eerste marathon’ gelopen? In welk land liggen die plaatsen?

2 In welk jaar was dat? 

3 Wat was de naam van de soldaat die de eerste Marathon rende? Plak hier een plaatje van die man.

4 Welk land had geprobeerd Griekenland te veroveren?

5 Hoe heette de koning van dat land? Plak hier ook een afbeelding van die koning.

6 Plak hier een kaartje van dat land. Welke landen liggen nu allemaal in dat gebied? (Noem er minstens 5)

7 Wanneer werden de eerste moderne Olympische Spelen gehouden?

8 In welk land? 

9 Wie had die eerste spelen georganiseerd? Plak hier een plaatje van die man.

10 Wanneer werd de eerste moderne marathon gelopen?

11 Hoe lang is een marathon-wedstrijd? Wanneer is die afstand officieel afgesproken?

Prometheus en de Olympische Vlam

De Olympische Vlam
Binnenkort zijn er weer Olympische Spelen. Winterspelen. In Sotsji dat ligt in Rusland.
Bij Olympische Spelen hoort ook een Olympische Vlam. Voor de wedstrijden beginnen, wordt die vlam aangestoken met een fakkel die een hele tijd eerder in Griekenland, in Olympia is aangestoken. Hier zie je een filmpje over hoe dat aansteken gaat.

Daarna wordt er een estafette gehouden waarin de ene renner de fakkel aan de andere doorgeeft. Dit jaar gaat die estafette wel erg ver. De fakkel is namelijk zelfs met een raket mee de ruimte ingegaan. Maar uiteindelijk komt de fakkel aan in de plaats waar de Spelen gehouden worden. Binnenkort dus in Sotsji.

Waar komt die traditie vandaan?
De Olympische Vlam herinnert aan Prometheus. En Prometheus was het wezen dat ervoor zorgde dat de mensen (heel lang geleden) leerden hoe ze met vuur moesten omgaan en wat ze er zoal mee konden doen.

Prometheus steelt het vuur.

Hij heeft het vuur niet uitgevonden. Natuurlijk niet. Vuur is er altijd geweest op de aarde. Denk maar aan vulkanen en aan bliksems die hele bossen in brand konden steken. Heel vroeger waren de mensen alleen maar bang voor vuur, want vuur is nogal gevaarlijk natuurlijk als je het niet kunt controleren. Door Prometheus leerden ze hoe ze met vuur moesten omgaan. Daarvoor konden de mensen hun voedsel alleen maar rauw eten en ze konden hun woningen ook niet verwarmen. 

Prometheus stal het vuur van de goden en hij gaf het aan de mensen. Waarschijnlijk door hun een fakkel te geven en hij legde hun uit hoe ze in hun woningen een vuur konden onderhouden zonder dat ze gevaar liepen dat alles in de fik vloog. Ook leerden ze nu hoe ze vlees konden roosteren en groente gaar konden maken in een pot met water. En ze leerden nog andere dingen zoals ijzer smeden (en dus betere gereedschappen en wapens maken).

Daar waren de mensen natuurlijk blij mee en ze waren Prometheus dan ook erg dankbaar. Maar de goden waren niet zo blij met Prometheus' daad. ze waren bang dat de mensen nu net zo rijk en machtig zouden worden als zij zelf. Ze waren dus erg boos op Prometheus en ze namen hem gevangen.

Prometheus en de adelaar

Voor straf legden ze hem met een ketting vast aan een berg en ze wilden hem daar 30.000 jaar lang vasthouden. En alsof dat nog niet erg genoeg was, stuurden ze ook nog een adelaar naar Prometheus. Die at elke dag een groot stuk van Prometheus' lever. Vreemd genoeg groeide die lever elke dag weer aan en de volgende dag kon de adelaar zijn gang dus weer gaan. Dat was natuurlijk een verschrikkelijke marteling voor Prometheus.

Maar hij had geluk. Na zo'n dertig jaar werd hij bevrijd door de grote held Herakles.

Opdracht
Je gaat een soort krantenartikel schrijven van ongeveer 300 woorden. Stel voor dat jij een journalist bent en bij de gebeurtenis aanwezig was. Je moet nu aan de lezers van de krant vertellen wat er gebeurd is. 
Je schrijft het artikel in Pages en je gebruikt een van de Nieuwsbrief-sjablonen die Pages heeft.Of je gebruikt deze site.
Uiteraard gebruik je ook afbeeldingen bij je artikel.

Je kunt kiezen uit drie onderwerpen

1 Je schrijft een artikel over hoe Prometheus het vuur steelt bij de goden. En hoe hij het naar de mensen brengt. Zoek er passende plaatjes bij.

2 Je schrijft een artikel over een feest dat de mensen geven ter ere van Prometheus die hun geleerd heeft wat ze met vuur kunnen doen. Zoek er passende plaatjes bij.

3 Je schrijft een artikel over hoe Prometheus door de goden gestraft wordt. Zoek er passende plaatjes bij.

Of je doet dit:
In plaats van een artikel  te schrijven kun je ook deze opdracht maken over een bekende wedstrijd die bij de Olympische Spelen hoort. Je bent dan een soort 'fact checker', dat wil zeggen dat je moet uitzoeken wanneer en waar bepaalde dingen gebeurd zijn. Ook moet je plaatjes zoeken die bij een artikel zouden passen.Maak deze opdracht ook in Pages.

Plastic soep 2: even naar buiten

Weg met de plastic soep!

We gaan het parkje tegenover school in. We hebben camera's/telefoons bij ons, een paar vuilniszakken en van die handige stokken om het vuil mee op te rapen.
We maken een foto van alle plastic rommel die we in het park tegenkomen. Daarbij kijken we vooral goed wat er in het water ligt.
Daarna ruimen we de rotzooi zoveel mogelijk op natuurlijk.

Van de foto's maken we een collage. (huiswerk)

Plastic soep

Deze leergebiedenles gaat over Plastic soep. 
Werk met zijn tweeën.
Met elke opdracht kun je 2 punten verdienen.

Opdracht 1
Beschrijf wat je op de onderstaande foto's ziet. Gebruik per foto niet meer dan tien woorden.

Lees nu het artikel hieronder.

Inhoud potvis: 18 kilo plastic, touw, waterslangen en bloempotten

Bron: AD, 18-03-2013

Een marinebioloog haalt plastic zeildoek uit de maag van de walvis. © afp

Een potvis die aanspoelde voor de kust van het Spaanse Granada is gestorven door plastic in te slikken, zo hebben wetenschappers vastgesteld. De potvis van tien meter lang en 4,5 ton zwaar werd dood aangetroffen op het strand van Castell de Ferro, in de Spaanse provincie Granada.

Het dier had maar liefst 18 kilo plastic in zijn maag, waardoor één van zijn magen barstte. Biologen waren geschokt toen ze ontdekten dat er 59 stroken plastic in de maag zaten, van het soort dat door groentenkwekers in de regio gebruikt wordt om hun gewassen te beschermen. 

Daarnaast had het dier ook negen meter touw ingeslikt dat wordt gebruikt om het plastic tegen de grond te houden, twee waterslangen van 4,5 meter lang, twee bloempotten en een spuitbus. Vermoed wordt dat het afval afkomstig is van illegale stortplaatsen, zowel op zee als langs de kust.

Het duurt naar schatting duizend jaar voor een doodgewone plastic zak afbreekt. Vaak komen zakken in de maag van walvissen en rond de flippers van zeeschildpadden terecht. Plastic is de belangrijkste doodsoorzaak voor 250 zeedieren, waaronder vissen, schildpadden en vogels. 

Potvissen duiken tot duizend meter diep op zoek naar pijlinktvis. Aangenomen wordt dat ze vaak plastic aanzien voor prooien of het per ongeluk inslikken.

© afp.

Vragen/opdrachten 2

1 Wat is een potvis? Waar komen potvissen voor? Wat eet een potvis?

Plak er een plaatje van een potvis bij.

Kopieer het kaartje van Europa hieronder en geef daarop aan waar de potvis (ongeveer) is aangespoeld.

2 Vertel in eigen woorden hoe al dat afval in de maag van de potvis komt (ongeveer 50 woorden).

Wat is Plastic soep?

Uit Wikipedia

De plasticsoep, ook wel onder meer de kunststofarchipel of drijvende vuilnisbelt genoemd, is een gebied in het noorden van de Grote- of Stille Oceaan waar enorme hoeveelheden plastic en ander afval bijeen drijven.

Het afval verzamelt zich juist op deze plek (coördinaten 135° tot 155°W en 35° tot 42°N) doordat de grote ringvormige zeestroom van de Stille Oceaan, de North Pacific Gyre, het afval naar zich toetrekt.

Wat de exacte afmeting van de plasticsoep is, is niet bekend. Naar schatting gaat het om een gebied ter grootte van 34 keer Nederland.

Kijk nu naar dit filmpje 
In het filmpje wordt uitgelegd wat plastic soep is, hoe ze ontstaat en wat de gevolgen zijn. Het commentaar bij het filmpje is in het Engels.

Opdracht 3

In de animatie aan het begin van het filmpje wordt heel kort samengevat waarover het allemaal gaat.

80% van de vervuiling op het strand en in de zee komt vanuit het binnenland. Het kan dus ook uit Roermond komen. Bijvoorbeeld, een boterhamzakje dat jij zonder er verder bij na te denken hebt weggegooid.

Leg dat uit.

Zoveel plastic gaat er elke 15 seconden de zee in.

Opdracht 4

Het afval dat op het strand terecht komt, kan worden opgeruimd. In het filmpje wordt uitgelegd waarom dat beter niet met machines gedaan kan worden, maar liefst met de hand. (Vanaf ongeveer 09:00)

Vertel in eigen woorden waarom dat zo is.

Opdracht 5
In dit artikel kun je lezen hoe een deel van de plastic soep kan worden opgeruimd.
Vat het artikel samen door de bekende vragen te beantwoorden.

Wie?
Wat?
Waar?
Wanneer?
Waarom?
Hoe?

Grenzen

Grenzen en geld

Misschien doen je ouders wel eens inkopen in België of Duitsland. En misschien ga je dan ook wel eens mee. Naar Heinsberg of zo. Dat doen ze dan waarschijnlijk omdat sommige spullen of goederen in Duitsland goedkoper zijn.  In ieder geval kun je in Duitsland goedkoper tanken dan in Nederland. Op deze kaart kun je kijken hoeveel het verschil voor euro 95-benzine op dit moment is.

1 Noteer de Duitse prijs en de Nederlandse prijs. Reken uit hoeveel je ‘verdient’ als je 50 liter in Duitsland tankt.

Andersom zie je dat veel Duitsers hun boodschappen in Nederland doen. Loop maar eens een uurtje door de Outlet in Roermond. Daar wordt meer Duits gesproken dan Nederlands.

In Venlo heb je een heel bekende winkel die vooral Duitse klanten heeft. Kijk maar even naar het filmpje over Die 2 Brüder von Venlo.

Maar je mag niet zomaar alles meenemen van het ene land naar het andere.  Vaak moet je invoerrechten betalen of accijnzen.

Vergelijk de prijzen eens  tussen de prijzen van de Samsung Galaxy S4 Mini in Duitsland en in Nederland.

2 Noteer de goedkoopste Nederlandse en de goedkoopste Duitse prijs. Hoeveel schelen de Nederlandse en de Duitse aanbieding van elkaar?

3 Waarom zou een land invoerrechten of accijnzen heffen?

Op deze bladzijde kun je een lijstje vinden hoeveel je van bepaalde spullen mag meenemen zonder accijnzen te betalen . Vanuit een ander EU-land naar Nederland.

4 Hoeveel pakjes Samson shag mag je meenemen uit België? Hoeveel kost dat? Hoeveel bespaar je vergeleken met Nederlandse prijzen? Let op de inhoudsverschillen per pakje!

Als de prijsverschillen voor een bepaald product in twee landen groot zijn dan gaan mensen smokkelen. Dat mag niet, maar je kunt er (als je niet gepakt wordt) wel veel geld mee verdienen. Dat is natuurlijk niets nieuws. Dat gebeurde altijd al.

5 Lees op blz 2 van deze pdf het artikel over smokkelpraktijken in het Meinweggebied..

Grenzen en palen

Een grens vormt de scheidslijn tussen twee landen, maar je ziet natuurlijk geen potloodlijn over de grond lopen. Je herkent de grens meestal aan grenspalen. Op de foto zie je een grenspaal die ergens tussen Maalbroek en Elmpt staat.

Op deze site kun je alle grenspalen vinden die de grens tussen Nederland en Duitsland aangeven. Zoek aan de linkerkant het kaartje waarop de grenspalen staan die bij Roermond horen.

6 Plak het kaartje in Word.

Zoek op dezelfde site de Nederlands-Duitse grenspaal die staat op het Drielandenpunt.

7 Plak het kaartje en de foto in je Word-bestand.

Lees het tekstje dat onder de foto staat.

Er wordt iets gezegd over het Vierlandenpunt. Zoek een kaartje waarop het vierde land aangegeven staat (Neutraal-Moresnet). Ga naar de wikipediapagina over dat landje.

8 Van wanneer tot wanneer  was het een Vierlandenpunt?

Grenzen en oorlog

De grens tussen Nederland en Duitsland is in 1815 vastgelegd. Daarna zijn er maar een paar kleine (en meestal tijdelijke) veranderingen geweest. Wel heeft Duitsland tussen 1940 en 1945 Nederland bezet (Tweede Wereldoorlog).

Vlak over de grens (in Duitsland dus) staat een monument dat herinnert aan een voorval uit die tijd.

Het is een grote steen met daarop een plaquette met een Duitse tekst. Probeer die tekst te vertalen. Dat is best moeilijk, maar als je deze site bekijkt, weet je in ieder geval de belangrijkste zaken al.

9 Schrijf je vertaling in Word.

De onderste twee regels vertellen wie ervoor gezorgd hebben dat het monument er kwam.

10 Wie waren dat en waarom zouden ze dat gedaan hebben?

Schrijf je antwoord in Word

LGB 2 toets

A    Taaldorp

Wie, Wat, Waar, Wanneer, Waarom en Hoe?

Om een tekst te begrijpen moet je altijd deze zes vragen proberen te beantwoorden. Lees nu de tekst.

Venlonaar in scootmobiel op snelweg

Een Venlonaar die in zijn brommobiel met een slakkegang van 40 kilometer per uur over de snelweg reed, heeft zijn rijbewijs moeten inleveren.

De man was vrijdagnacht uit Den Helder op weg terug naar Venlo, toen hij door agenten tot stoppen werd gebracht op de snelweg A30 bij Lunteren. Een automobilist had de politie gewaarschuwd dat daar een trage brommobiel reed.  

De Venlonaar van 64 had niet gedronken, maar vanwege het gevaar dat hij veroorzaakte werd  zijn rijbewijs ingevorderd.

1       Wie?                  

a      Venlonaar

b      Den Helder

2       Wat?

        a      snelweg

        b      rijbewijs inleveren

3       Waar?

        a      Venlo

b      Lunteren

4       Wanneer?

         a      Vrijdagnacht

        b      Zaterdag

5       Waarom?

        a      Gevaar op de weg

        b      Gedronken

6       Hoe?

        a      auto

        b      scootmobiel

 Taaldorp

7       In de songtekst van ‘Nein Mann’ wil de vriendin graag naar huis omdat...

A. Zij hoofdpijn heeft en de muziek haar niet aanstaat.

B. Zij heel moe is en graag wil slapen.

C. Zij buikpijn heeft van het teveel alcohol drinken.

D. Zij ruzie had met haar vriend.

Taaldorp

8       Wanneer je een Duitse brief schrijft, sluit je deze altijd vriendelijk af. Op welke manier kan je een Duitse brief afsluiten?

a      Auf Wiener Schnitzel

b      Alles Paletti?

c      Mit freundlichen Grüßen

Taaldorp

9       Wat zijn/is  Angelsaksen?

a      Een soort Duitse worst uit Beieren.

b      Het volk waar de Engelsen van afstammen.

c      Een deelstaat van Duitsland.

d      Een type stekende insecten die in Engeland veel voorkomen .

                  

B    Internationalisering

Uit welke landen (uit de Europese Unie) komen deze nummerplaten?

10    

11

12

13

14

 

Internationalisering;

15     Van welk land is onderstaande vlag?

Internationalisering.

16     Welke stelling is juist?

A. Na Duits is Frans de meestgesproken taal in Europa.

B. Brussel wordt ook wel de hoofdstad van Europa genoemd.

C. A en B zijn beiden fout.

D. A en B zijn beiden goed.

Internationalisering

17     Wat zou je nou typisch op de “Djemaa el fna” kunnen doen?

a      Je kunt er vanaf Bungeejumpen.

b      Je kunt er spulletjes op de markt kopen.

c      Je kunt er uitkijken over de een hele grote rivierdelta.

d      Je kunt er prima racen op het circuit.

 

C     Voedsel

Welk gerecht hoort bij welk land?

18     Spanje  

        a      aardappelen

        b      paella

        c      macaroni

19     China

        a      loempia

        b      babi ketjap

        c      baklava

20     Marokko

        a      tzaziki

b      lamskebab

        c      couscous

       

21     Suriname

        a      toetje

        b      mihoen met garnalen

        c      kousenband

22     Griekenland

        a      Waterzooi

        b      Moussaka

        c      Stamppot met worst

Voedsel

23     Je tong kan 4 smaken waarnemen. Welke hoort er niet bij?

a     zoet

b     zuur

c     bitter

d     menthol

e     zout

Voedsel

24     Om gezond te eten kun je gebruik maken van een....

A. Fiets

B. Auto

C. Loopband

D. Voedingsschema

D    Boekenweek

25     Wat was het thema van de kinderboekenweek van 2012 ?

a      The Bold and the Beautiful

b      Lof der Zotheid

c      Hallo Wereld

d      Gouden tijden, zwarte bladzijden

Boekenweek

26     Een kinderboek moet voldoen aan...

A. Veel tekst weinig plaatjes

B. Veel plaatjes weinig tekst.

C. Weinig tekst weinig plaatjes.

D. Weinig tekst veel plaatjes.

E     Geld

De man op de foto presenteert het nieuwe 5-Eurobiljet. Zijn naam is Mario Draghi.

27     Hij is de president van ….

a.   De Verenigde Staten van Europa

b.   De Europese Centrale bank

c.   De Achterbank

 

Geld

28     Als je meubels voor je huis wil kopen zul je op de kleintjes moeten letten. Denk terug aan de LGB opdracht waarbij je je eigen huis moest inrichten. Weet je nog voor hoeveel geld je nodig had om een slaapkamer, huiskamer, badkamer en keuken in te richten?

a      Meer dan € 8000

b      € 6500

c      minder dan € 5000

d      € 750

Geld

 29     De crisis is er nog steeds omdat....

A. De overheid vindt dat mensen niet veel geld moeten uitgeven.

B. De burgers de economie niet helemaal vertrouwen waardoor ze geen geld uitgeven.

C. De bedrijven vroeger teveel mensen hebben aangenomen en er nu mee opgescheept zitten.

D. De burgers hebben vroeger al hun geld al opgemaakt.

F     Meten is weten

30     Als je de snelheid per seconde wil uitrekenen, dan gebruik je de volgende formule: afstand : tijd (per seconde). Als je wil weten hoeveel km iemand per uur aflegt dan doe je de snelheid per seconde x 3,6. Hoeveel km rent een persoon per uur als hij 300 meter in 45 seconden rent?

A. 32km per uur

B. 21km per uur

C. 24km per uur

D. 35km per uur

Meten is weten

31     Voordat je begint te rennen tel je in 15 seconden 19 hartslagen: wat is jouw hartslag in rust?

a      110

b      120 over 80

c      76

d      94

G    Verkeer 

32     Op een zebrapad moet je...

A. Altijd voorrang krijgen dus ook je recht nemen.

B. Altijd voorzichtig zijn want niet alle automobilisten kunnen de verkeersregels serieus nemen.

C. Snel oversteken anders komen zebra's je aanvallen.

D. Vaak voorrang verlenen omdat je geen voorrang hebt.

Verkeer

33     Je staat met je fiets op voor een drukke kruising, er staat een agent die dit gebaar naar je maakt, wat doe je?

a      Ik lach vriendelijk en fiets door.

b      Ik ‘schiet’ terug.

c      Ik stop, stap af en wacht op andere gebaren.

d      Ik stop, keer om en fiets terug, ik moet een andere route nemen.

Verkeer

34     Als onderstaand verkeersbord zou bestaan, wat zou het dan betekenen?

a   Pas op: overstekende ufo’s

b   Verboden in te vliegen voor ufo’s

  c   Rode ufo’s hebben altijd voorrang

  

H    Verdraagzaamheid

Vanaf 1568 begon de revolutie in de lage landen pas goed. In 1585 viel Antwerpen in Spaanse handen. Velen vluchtten naar de noordelijke provincies en vestigden zich in steden als Leiden en Amsterdam. De mensen hadden maar één doel en dat was vrijheid en voorspoed. Ze hadden elkaar nodig! Ze werkten hard en verdienden veel geld.

Elders in Europa hadden mensen weinig te vertellen. Zij werden geregeerd door koningen en moesten leven volgens de regels van geestelijken. In Holland was dat anders. Veel mensen voelden zich aangetrokken door de vrijheid die daar in dat koude kleine landje heerste. Godsdienst bijvoorbeeld: officieel moest iedereen protestants zijn, maar het was niet erg als je katholiek bleef. Je mocht joods zijn en zelfs een synagoge bouwen. Zolang je de ander maar respecteerde.  Gedurende de 16^de eeuw verenigden de vrije steden zich en vormden zelf een landsbestuur. Een koning was niet nodig, er kwam een republiek!

We vochten tegen de Spaanse koning. In 1648 werd de Vrede van Munster getekend.  

 

                                      Amsterdam - schuilkerk

Verdraagzaamheid

35     Hoe lang duurde de vrijheidsoorlog van de republiek der zeven verenigde provinciën?

a      100 jaar

b      63 jaar

c      80 jaar

d      13 jaar

Verdraagzaamheid

Welke horen bij elkaar?

Kies het juiste antwoord.

36     Kerk :                        

A      islam

B      christendom 

C      hindoeïsme

37     minaret:

a      moskee 

b      kerk 

c      tempel

38     meerdere goden:   

    

a      islam 

b      hindoeïsme 

c      jodendom

39     bijbel:            

          

a      hindoes 

b      christenen 

c      moslims

40     kleinste godsdienst:

a      islam 

b      jodendom 

c      christendom

Verdraagzaamheid

In 1934 vluchtte Anne Frank vanuit Duitsland naar Nederland. Ze moest wel want ze was joods. De Nazipartij, die in Duitsland aan de macht was, vervolgde de joden. In 1940 bezette Duitsland Nederland. Anne dook, met haar familie, onder in het Achterhuis. In 1944 werd ze door de Duitsers opgepakt. In 1945 stierf ze in het concentratiekamp van Bergen-Belsen.

41     Iemand die vanuit het ene land vlucht naar een ander (veiliger) land noemen we een  as………

Verdraagzaamheid

42     Godsdienstvrijheid! Toen, maar ook nu.

Noem de 4 grootste religies

a      Christendom

b      Islam

c      Animisme

d      Atheïsme

e      Boeddhisme

f       Jezidisme

g      Nationalisme

h      Hindoeïsme

i       Solipsisme

Verdraagzaamheid

43     Waarom is het belangrijk om andere culturen te leren kennen?

A. Dan heb je weer wat geleerd.

B. Dan leer je die cultuur beter begrijpen.

C. Zo zul je niet te snel vooroordelen hebben over die cultuur.

D. Alle bovenstaande antwoorden zijn goed.

 

Verdraagzaamheid

44     Welke organisatie voert dit embleem?

a      De NAVO

b      Artsen zonder grenzen

c      De VN

d      Het Peacecorps

Verdraagzaamheid

45     Welke organisatie voert dit embleem?

a      Het ministerie van Buitenlandse zaken

b      De NAVO

c      De luchtmobiele brigade

d      De VN